درباره روکشهای دندانی بیشتر بدانید
درباره روکشهای دندانی بیشتر بدانید
روکش دندان کاملا شبیه به دندان مصنوعی است که همانند یک کلاه بر روی تاج دندان یا بخش پروتزی ایمپلنت دندان قرار میگیرد. در بیشتر مواقع این روکش برای دندانهایی که به صورت کامل تخریب شدهاند استفاده میشود. این روکشها معمولا توسط مادهای به نام سمان دندان یا همان چسب روکش به دندانهای بیمار چسبیده میشوند.
روکش دندان در موارد زیر کاربرد دارد:
- دندانهایی که به دلیل نازک شدن جداره و یا عصب کشی، احتمال شکسته شدنشان وجود دارد.
- دندانهایی که پوسیده شدهاند و یا دیواره آنها شکسته شده است.
- دندانهایی که با ایمپلنت جایگزین شدهاند.
مراحل ساخت روکش دندان
در ابتدا دندان پزشک وضعیت ریشه دندان بیمار را بررسی کرده و چک میکند که آیا به به روت کانال یا عصب کشی دندان نیاز هست یا خیر؟ اگر نیاز باشد یک پست فلزی را برای حمایت از ریشه دندان داخل کانال میگذارد تا تاج دندان مصنوعی را روی آن سوار کند. همچنین اگر پوسیدگی تاج دندان تا لثه ادامه پیدا کرده باشد، دکتر با جراحی فضای کافی را برای روکش دندان میسازد. پس از آنکه کار تراشکاری دندانها تمام شد دکتر کار قالبگیری دندان را شروع میکند و بعد از آن با توجه به علاقه بیمار رنگ روکش دندان مشخص میشود و به همراه قالب به لابراتور ارسال میشود.
نحوه نصب روکش دندان
پس از آنکه کار ساخت در لابراتور تمام شد روکش به مطب ارسال میشود و پس تایید پزشک کارهای چسباندن شروع میشود و در آخر لثهها و اطراف آن سیمان مخصوص میشود.
انواع روکش دندان
به طور کلی سه نوع روکش دندان وجود دارد:
1. روکش دندان تمام فلزی مانند روکش دندان طلا
2. روکش دندان سرامیکی. روکش سرامیکی خود به چند دسته تقسیم میشود که عبارت است از:
- روکش زیرکونیا
- روکش ایمکس
- روکش کادکام
- روکش لومینیرز
- روکش برلیانس
3. روکش دندان PFM
1. روکش دندان تمام فلزی
همانطور که از نام این روکش مشخص است، بخش پوشش دنده آن از فلز است و با توجه به فلزات موجود در آلیاژ آن میتوانید فلز سفید و یا زرد انتخاب کنید.
جنس روکش های تمام فلزی:
هیچ موقع یک فاز خالص را نمیتوان برای روکش دندان استفاده کرد و همیشه همراه آن آلیاژهای فلزی هستند که برای روکش دندان کاربرد دارند. این آلیاژها عبارت است از:
آلیاژ قیمتی: اینگونه روکشها به گلد استاندارد معروف هستند و شامل آلیاژهای فلزی قیمتی مانند پلاتینیوم و طلا میشود. بیش از 40% این روکشها طلا است.
آلیاژ نیمه قیمتی: بیش از 25% این روکش را فلزات قیمتی تشکیل دادهاند.
آلیاژ معمولی: کمتر از 25% این روکش را فلزات قیمتی تشکیل دادهاند و مابقی آن شامل کروم، نیکل و... میشود.
مزایای روکش دندان تمام فلزی:
- این نوع روکش بهترین نوع روکش است زیرا دندانها کمتر تراشیده میشوند.
- روکش تمام فلزی ماندگاری زیادی دارد.
معایب روکش دندان تمام فلزی:
تنها عیبی که این روکش دارد ظاهر آن است که در سلیقه برخی افراد زیبا نیست.
2. روکش تمام سرامیکی دندان
همانطور که از نام این روکش مشخص است، روکش تمام سرامیک از نوعی چینی همانند پرسلن ساخته شده است.
مزایای روکش تمام سرامیکی:
روکشهای تمام سرامیکی نسبت به روکش های pfm بسیار شبیه به دندان معمولی است زیرا فلزی در زیر آن به کار نرفته است.
معایب روکش تمام سرامیکی:
ساختار این روکشها بسیار ضعیف است و فقط بیشتر برای طرح لبخند کارایی دارند.
انواع روکش تمام سرامیکی
همانطور که گفته شد روکش سرامیکی خود به چند دسته تقسیم میشود که عبارت است از:
- روکش زیرکونیا
روکش دندان زیرکونیا یکی از انواع روکش تمام سرامیکی است. این روکش از نظر ساختاری شبیه به روکش pfm است با این تفاوت که در مرکز این روکش به جای استفاده از فلز، از زیرکونیوم استفاده شده است.
مزایای روکش زیرکونیا:
سیاهی لبه لثه که که در روکش های pfm رایج است در این روکش دیده نمیشود.
معایب روکش زیرکونیا:
قیمت این روکش نسبت به روکشهای دیگر بالاتر و گرانتر است.
- روکش ایمکس
این روکش از جنس لیتیوم دی سیلیکات است که با روش ریختگی ساخته میشود.
مزایای روکش ایمکس:
این روکش کاملا شبیه به دندانهای طبیعی شخص است که جلوه خاصی به دندانهای بیمار میدهد.
این روکش استحکام بالایی دارد که در نتیجه دوام و طول عمر بالایی نیز دارد.
معایب روکش ایمکس:
- هزینه این روکش بسیار بالا است.
- برای دندانهای تیره کاربرد زیادی ندارد.
- برای دندانهای خلفی یا عقبی مناسب نمیباشد.
- روکش کاد کام
روکش کادکام یکی دیگر از انواع روکشها است که ساخت آن به این صورت است که یک بلوک سیمانی با استفاده از کامپیوتر برش خورده و شکل میگیرد.
مزایای روکش کاد کام:
این روکش به سرعت آماده شده و در یک جلسه به پایان میرسد.
معایب روکش کاد کام:
یکی از عیوب مهم این روکش این است که برخلاف روکشهای دیگر که لایه لایه هستند برای ساخت آن تنها از یک بلوک تک رنگ استفاده میشود.
- روکش لومینیرز
یکی از مزیتهای این روکش عدم نیاز به تراشیدن دندانها است. همچنین این روکش در کنار اینکه استحکام بالایی دارد در ضخامت خیلی کم ساخته میشوند.
مزایای روکش لومینیرز:
مقاومت بالا در برابر ساییدگی و ضربه
معایب روکش لومینیرز:
لومینیرز در افرادی که دهان کوچکی دارند ضخیم و حجیم به نظر میرسد به همین علت این نوع روکش ممکن است باب میل افرادی که دهان کوچکی دارند نباشد.
- روکش برلیانس
روکش برلیانس نسل جدید لومینیرز است. این روکش مقاومت بسیار بالایی دارد و در صورت استفاده از آن نیازی به تراشیدن دندانها نمیباشد.
مزایای روکش برلیانس:
- طبیعی بودن روکش
- شفافیت و زیبایی
- دوام و مقاومت بسیار بالا
- روکش PFM (ترکیب سرامیک و فلز)
بیشتر دندان پزشکها از این نوع روکش برای اغلب دندانها استفاده میکنند.
مزایای روکش pfm:
طول عمر اینگونه روکشها نسبت به روکش تمام فلزی کمتر و از روکش تمام سرامیکی بیشتر است.
معایب روکش pfm:
دیده شدن لبه فلزی در برخی از آنها
احتمال لبپر شدن و یا ترک خوردگی چینی روکش
قیمت روکش دندان
قیمت کلی روکش دندان بستگی به انتخاب روکش دندان، دستمزد پزشک، هزینه لابراتور و... دارد و این قیمت میتواند متفاوت باشد. معمولا ارزانترین روکشها روکشهای pfm هستند.
نحوه مراقبت و نگهداری از روکش دندان
نکته قابل اهمیت این است که بدانید هنگامی که کار روکش دندانها تمام شد به معنای تمام شدن پروسه نگهداری و مراقبت از دندانها نیست و شما در کنار نکاتی که گفته میشود باید بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنید.
- هر شش ماه یکبار جهت چکاپ و معاینه روکشهای دندان به پزشک خود مراجعه کنید.
- هر بار که مسواک میزنید از نخ دندان هم استفاده کنید تا عمر روکشهای دندان بالاتر رود.
- از مسواکهای بین دندانی استفاده کنید.
- برای تمیز شدن زیر بریج های دندان از نخ دندانهای مخصوص super floss استفاده کنید.