همیشه احساس خستگی میکنید؟ 10 علت خستگی و کوفتگی بدن و درمان
همیشه احساس خستگی میکنید؟ 10 علت خستگی و کوفتگی بدن و درمان
به احتمال زیاد تا به حال شده است که احساس خستگی غیر معمول کنید. این احساس خستگی میتواند به دلیل بیماریهای ویروسی مانند سرماخوردگی و یا تب باشد. برخی از افراد هنگامی که خسته میشوند این خستگی را به دلیل فعالیت زیاد و یا پرکاری خود میدانند اما باید بدانید که اگر این خستگی دائمی باشد ممکن است که دلیل خاصی برای آن وجود داشته باشد. برای این امر بهترین کار این است که برنامه خود را به مدت 3 هفته تغییر دهید و در طول این مدت رژیم غذایی مناسبی بگیرید، خوب بخوابید، مولتی ویتامین مصرف کنید و مصرف کافئین را کاهش دهید.
اگر باز هم احساس خستگی میکردید حتما باید علت را پیگیری کنید. دراین مقاله علل خستگی بیش از اندازه را بررسی کردیم.
خستگی چیست؟
به بیحالیهای دائمی و پیوسته که در انجام فعالیتهای روزانهتان تاثیر گذار است، خستگی گفته میشود. در بسیاری از مواقع این خستگی میتواند به علت عوامل مختلفی مانند کمخونی، بیماریهای کلیوی، افسردگی، بیماریهای کبدی و یا سایر بیماریها رخ دهد.
دلایل احساس خستگی و کوفتگی
1. کم خونی و احساس خستگی
یکی از شایعترین دلایل خستگی بیش از اندازه بدن در طول روز کم خونی است که این امر به دلیل کمبود گلبولهای قرمز رخ میدهد. گلبولهای قرمز که وظیفه رساندن اکسیژن به قسمتهای مختلف بدن و سلولها را بر عهده دارند در صورتی که فردی دچار کم خونی باشد این عمل دچار مشکل شده و فرد احساس تنگی نفس، ضعف و خستگی میکند. فرد به دلایل مختلفی میتواند دچار کم خونی شود که این دلایل شامل کمبود ویتامین، آهن، خونریزی داخلی، بیماریهای مزمن مانند سرطان، روماتیسم مفصلی و یا از کار افتادن کلیه میشوند.
طبق تحقیقات انجام گرفته شده توسط دکتر "لارنس کوراش" استاد علوم آزمایشگاهی، خانمها در سنین باروری به دلیل قاعدگی و نیاز بیشتر به آهن در زمان شیردهی و باروری دچار کم خونی ناشی از کمبود آهن میشوند.
خستگی ناشی از کم خونی با علائمی مانند ضعف شدید، خستگی مداوم، مشکل تمرکز، اختلالات خواب، احساس درد در قفسه سینه، سردرد و تپش قلب نمایان میشود. همچنین افرادی که دچار کم خونی باشند به راحتی نمیتوانند از پله بالا بروند و یا در زمان پیادهرویهای کوتاه مدت دچار خستگی میشوند.
برای تشخیص این بیماری باید نزد پزشک بروید تا معاینه فیزیکی و آزمایش خون انجام گیرد.
2. دیابت و احساس خستگی
هر سال بیش از یک میلیون نفر در جهان دچار دیابت نوع ۲ میشوند. اما همچنان بسیاری از افراد هم وجود دارند که از ابتلایشان به این بیماری آگاهی ندارند. به طور کلی بدن با قند یا گلوکز که یک منبع انرژی است فعالیت میکند. هنگامی که افراد دچار دیابت نوع ۲ میشوند گلوکز بدن آنها دچار اختلال میشود و توانایی تولید انرژی مورد نیاز بدن را از دست میدهد.
طبق تحقیقات دکتر "ساودک" مدیر مرکز تحقیقات بالینی عمومی و استاد دانشگاه جان هاپکینز، اگر فردی دچار خستگی شود و انرژی برای فعالیت نداشته باشد ممکن است دچار بیماری دیابت نوع 2 شده باشد.
خستگی ناشی از دیابت نوع دو با علائمی مانند تکرر ادرار، کاهش وزن، گرسنگی، تشنگی مفرط، زودرنجی، تاری دید و عفونتهای قارچی نمایان میشود.
برای تشخیص این بیماری دو روش آزمایشگاهی وجود دارد. اولین روش که بسیاری از افراد از این روش استفاده میکنند آزمایش قند خون ساده است. به این صورت که شما ناشتا قبل از مصرف هر گونه تغذیه نزد پزشک میروید و او میزان قند خون شما را اندازه میگیرد. روش دوم آزمایش تحمل گلوکز خوراکی است. در این آزمایش پزشک 1 بار قبل از نوشیدن شربت گلوکز و یک بار بعد از نوشیدن آن میزان قند خون شما را آزمایش میکند.
3. تیروئید و احساس خستگی
یک علت خستگی بدن میتواند تیروئید باشد. تیروئید یک غده کوچک پروانهای شکل است که در گلو قرار دارد. اگر ترشح هورمونهای تیروئید به درستی انجام نشود فرد کارهای روزانه خود را به درستی نمیتواند انجام دهد. هورمونهای غده تیروئید وظیفه تنظیم سوخت و ساز بدن را بر عهده دارند. هنگامی که فردی دچار پرکاری تیروئید میشود سوخت و ساز بدن افزایش پیدا میکند و همچنین هنگامی که فردی دچار کم کاری تیروئید میشود سوخت و ساز بدن کاهش پیدا میکند که این امر بر روی ضربان قلب، دمای بدن، ساخت پروتئین و... تاثیر میگذارد.
از عوامل بروز این بیماری میتوان حساسیت به مواد غذایی مانند لبنیات، عدم تعادل هورمونهای بدن به دلیل رژیم غذایی و استرس، کمبود سلنیوم و ید اشاره کرد.
نشانههای بیماری تیروئید و احساس خستگی
دم دمی مزاج بودن، احساس خستگی بیش از حد، کاهش یا افزایش وزن، تغییر در اشتهای فرد، درد ماهیچه و مفاصل، تضعیف کارایی بدن، تغییر دمای بدن و اختلال در بینایی
برای تشخیص و درمان این بیماری میتوانید روشهای زیر را انجام دهید:
- قطع کردن مصرف لبنیات و گلوتن
- چک کردن میزان سلنیوم و ید موجود در بدن که در صورت کمبود از مکملها باید استفاده شود.
- از فلزات سنگنین و سمهایی که در قوطیهای کنسروی و بطریهای شیشهای وجود دارند دوری کنید.
- به مصرف گیاهان دارویی مانند ریحان و جنسینگ بپردازید.
- مصرف چربیهای سالم، شیر نارگیل، آووکادو، گوشت گاو، ماهیهای آزاد و پروتئین را افزایش دهید.
- مصرف کربوهیدرات را کاهش دهید.
4. کم تحرکی و احساس خستگی
یک علت بیحالی و خستگی میتواند کم تحرکی باشد. با توجه به اینکه امروزه بسیاری از افراد به دلیل شغل و سبک زندگی که دارند در یک جا ساکن مینشینند بدنشان فعالیت زیادی انجام نمیدهد. این امر موجب خشک شدگی بدن، گرفتگی گردن، کمر درد و سردردهای مزمن میشود و در نهایت فرد احساس خستگی میکند. به طور کلی بدن باید فعالیت داشته باشد اما هنگامی که شما فعالیت نمیکنید مشکلاتی مانند تنبلی، تغییر خلق و خو، خستگی و اضافه وزن برای شما به وجود میآید.
عواملی که موجب کم تحرکی میشوند:
- کارهای دفتری
- کمردرد
- نشستن زیاد
- دردهای مزمن
- عدم انگیزه کافی
برای برطرف کردن این مشکل باید روشهای زیر را طی کنید:
یکی از مهمترین روشها برای برطرف کردن این مشکل ورزش کردن است. ورزش موجب تقویت استقامت بدن، ترشح اندروفین و بهبود خلق و خو میشود.
شما با انجام فعالیتهای روزانه میتوانید الگوی هورمونهایتان را تنظیم کنید این امر موجب میشود که شبها بتوانید خواب بهتری داشته باشید. اگر دچار کم خوابی هستید و یا اگر نمیتوانید به خوبی بخوابید ورزش کردن این مشکل را برطرف میکند.
5. سخت بیدار شدن در صبح
سخت بیدار شدن در صبح امری طبیعی است و همه افراد این مشکل را دارند. اما اگر شما در طول شب به خوبی بخوابید اما این مشکل همچنان ادامه داشته باشد و در طول روز هم احساس خستگی کنید این امر نشان دهنده مشکلاتی مانند افسردگی و حتی کمبود آهن است. البته علت خستگی زیاد در صبح میتواند به عوامل دیگری هم بستگی داشته باشد که شما در صورت مواجه شدن با هر یک از این عوامل باید آنها را برطرف کنید تا در طول روز و حتی صبح احساس خوبی داشته باشید.
عوامل ی که موجب خستگی زیاد در صبح میشوند:
- مشکلات تنفسی در طول خواب
- استفاده از نوشیدنیهای الکلی
- خالی بودن شکم و گرسنگی در طول خواب
- خر و پف کردن در طول خواب
- کمبود آهن
- رفلاکس معده
- اضطراب
6. کمبود آب در بدن و احساس خستگی
علت خستگی مفرط و درد عضلات میتواند کمبود آب در بدن باشد. این مشکل زمانی رخ میدهد که مایعات بدن یعنی آب و الکترولیتها بیش از حد دفع شوند که در این صورت فرد احساس تشنگی میکند.
عواملی که موجب کم شدن آب بدن میشوند:
یکی از عوامل مهم کمبود آب در بدن، مصرف نکردن آب در طول روز است که اگر به جای آن انواع نوشیدنیها مانند نوشابهها و آبمیوهها را مصرف کنید این امر نه تنها تشنگی شما را برطرف نمیکند بلکه موجب افزایش قند خون نیز میشود.
از دیگر عواملی که موجب کمبود آب در بدن میشوند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف نوشیدنیهای مضر مانند نوشابه به جای مصرف آب
- ورزش شدید بدون نوشیدن آب
- قرار گرفتن در معرض نور آفتاب به مدت طولانی
- دیابت
- بیماریهایی که موجب اسهال، استفراغ و عرق بیش از حد میشوند.
- برخی داروها
- استرس و اضطراب
- چرخه قاعدگی
هنگامی که بدن کم آب میشود، به قلب اکسیژن کمتری میرسد و قند خون دچار اختلالات میشود. اگر تشنگی به سرعت برطرف نشود میتواند مشکلاتی دیگری برای فرد به وجود بیاورد که این مشکلات شامل خستگی، بیحالی، ضعف عضلانی، تغییر در خلق و خو و اختلال در تمرکز میشود.
برای درمان تشنگی باید روشهای زیر را طی کنید:
یکی از مهمترین روشها برای جلوگیری از کم آبی بدن مصرف بیشتر آب است. همچنین شما باید در طول روز میوههای تازه و سبزیجات به بدنتان برسانید. از جمله میوههایی که از کمبود آب در بدن جلوگیری میکنند میتوان به کرفس، هندوانه، آب نارگیل، طالبی، کیوی، آناناس، خیار، هویج، فلفل دلمهای و مرکبات اشاره کرد.
7. کمبود ویتامین و احساس خستگی
شاید شما تمامی نکاتی که موجب سرحالی میشود را رعایت کنید اما به یکی از عواملی که موجب خستگی بدن میشود دقت نکردهاید. آن هم کمبود ویتامینها در بدن است. اما در این مرحله یک سوال مطرح میشود که علت خستگی بدن کمبود کدام ویتامین است؟
در این جا باید به شما بگوییم که هر یک از ویتامینها نقش مهمی را در بدن ایفا میکنند و موجب افزایش انرژی و برطرف کردن خستگی میشوند. اما در میان تمامی ویتامینها، ویتامین B12 نقش مهمی در تبدیل غذا به انرژی دارد. ویتامین B12 انرژی را از غذا میگیرد و آنها را به سلولهای بدن میرساند.
قرص ویتامین برای رفع خستگی
برای افزایش انرژی در بدن نیاز به انواع ویتامینها دارید، این ویتامینها شامل: ویتامین D، انواع ویتامین B و ویتامین C میشود. اما شما ابتدا باید نزد پزشک بروید تا به طور کامل بررسی شود تا چه ویتامینی در بدن شما کم است و بعد با توجه به آن پزشک ویتامینهای مورد نیاز را برای شما تجویز کند.
8. استرس و احساس خستگی
استرس زیاد منجر به احساس خستگی در فرد میشود. همچنین استرس میتواند به دلایل زیادی برای هر فردی رخ دهد. برخی از این دلایل عبارت است از:
مغز، ژنتیک، عوامل هورمونی، مشکلات در سلامت رودهها، رژیم غذایی و شیوه زندگی نادرست
درمان عواملی که موجب بروز استرس میشوند:
- داشتن رژیم غذایی مناسب
- ورزش کردن در طول روز
- خواب کافی
- مصرف مواد غذایی فراوری شده
- مصرف پروبیوتیک
9. علت خستگی بیش از اندازه بدن در زنان
بسیاری از خانمها با توجه به اینکه شبها به خوبی میخوابند و استراحت کافی دارند با این حال در طول روز احساس خستگی میکنند که این امر میتواند دلایل زیادی داشته باشد که شما باید آن را پیدا کنید تا احساس شادابی و سرحالی داشته باشید.
اگر خستگی در خانمها به طور دائم و پیوسته ادامه داشته باشد دلیل آن میتواند یک بیماری باشد که میتوان آن را به راحتی برطرف کرد. این مشکلات شامل ناراحتی کلیوی، کمبود آهن، کمبود ویتامین B12، فولیک اسید و...میشود.
عواملی که موجب خستگی بیش از اندازه در بدن زنان میشوند:
- مصرف زیاد کافئین
- کم کاری تیروئید زنان
- مصرف غذای آلرژیزا
- کم خونی
- آپنه در خواب
- عفونت دستگاه ادراری
- بیماریهای قلبی
10. حساسیت غذایی و عدم تحمل غذایی
هر مواد غذایی که وارد بدن شما میشود و یا آن را مصرف نمیکنید میتواند بر روی خواب شما و خستگی بدن شما تاثیر بگذارد. همچنین اگر غذای غیر مفید مصرف کنید و یا به خوبی غذا مصرف نکنید این امر موجب خستگی بدن میشود. اگر هم غذایی مصرف کنید که موجب شود به یکباره میزان قند خونتان افزایش پیدا کند و به سرعت هم کاهش پیدا کند این امر هم موجب خستگی بدن شما میشود. بهترین کار این است که به دنبال یک رژیم غذایی متعادل بگردید که در آن سبزیجات، میوهها، غلات کامل و پروتئین را جای دهید.
اما در برخی از موارد طی تحقیقات انجام گرفته نشان داده شده است که عدم تحمل غذایی یا حساسیت غذایی هم میتواند منجر به خستگی بدن شود.
نشانههای حساسیت غذایی و عدم تحمل غذایی
خستگی مداوم و خواب آلودگی
برطرف کردن مشکل حساسیتهای غذایی و عدم تحمل غذایی:
در این رابطه ابتدا باید نزد پزشک بروید و در رابطه با رژیم غذایی خود با او مشورت کنید. یعنی رژیم شما باید برخی از غذاها را حذف کنید. به عنوان مثال برخی از غذاهایی که موجل خواب آلودگی شما میشوند باید از رژیم غذایی تان حذف شوند.